Saartje Carels-Stoppelman

Marlene Hoynck

Saartje Stoppelmans was de dochter van Lazarus Stoppelman and Schoontje Bargeboer. Er waren tien kinderen in het Groninger gezin: zes meisjes en vier jongens. Een aantal stierven al voor de oorlog, de anderen in de oorlog.

Saartje was koopvrouw. Ze trouwde op 23 januari 1889 in Amsterdam met Philip Carels. Met hem kreeg ze vier kinderen: Flora (1889), Lazarus (1890), Eva (1891) en Schoontje (1897). Zowel haar man Philip als haar dochter Schoontje overleden in 1937.

In de oorlog woonde Saartje bij haar oudste dochter Flora op de Vondelstraat nummer 94. Flora was getrouwd met Alexander Meijer, die een textielzaak had en in 1941 plotseling overleed. Van Flora is bekend dat ze met haar drie zonen probeerde te vluchten naar Zwitserland. De vluchtpoging mislukte en Flora is samen met haar zoon Lodewijk in maart 1943 via Berlijn naar Auschwitz gedeporteerd en daar vermoord op 1 mei 1943.

Saartje overlijdt in Amsterdam op 12 maart 1943 op negenenzeventigjarige leeftijd, dus in dezelfde maand dat haar dochter met haar kleinkinderen vlucht. Is dit toeval? We weten het niet. 

Ze zal niet geweten hebben dat ook haar dochter Eva al op 10 september 1942 vermoord is in Auschwitz, en haar zoon Lazarus twee jaar later. Van haar vijf kleinkinderen overleven twee kleinzonen Theresienstadt; de andere drie worden vermoord in Auschwitz.